NEV Esentepe Hastanesi'nden Klinik Psikolog Helin Ezgi Deniz, sonbahar ve kış aylarında artan mevsimsel depresyon vakalarına dikkat çekerek hem belirtileri hem de tedavi yöntemlerini anlattı.
SEMA ÜSTÜNTAŞ ÇAKAR / BURSADA BUGÜN
NEV Esentepe Hastanesi'nden Klinik Psikolog Helin Ezgi Deniz, sonbahar ve kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte artan mevsimsel depresyon vakalarına dikkat çekti. Deniz, halk arasında "kış depresyonu" olarak bilinen bu durumun, aslında depresyonun özel bir alt tipi olduğunun altını çizdi.
Deniz, mevsimsel depresyonun halk arasında "kış depresyonu" olarak bilindiğini ancak klinik olarak mevsimsel duygudurum bozukluğu şeklinde tanımlandığını belirterek şu bilgileri verdi:
"KİŞİNİN RUH HALİ MEVSİMLERE ADETA AYARLI GİBİ ÇALIŞIYOR"
Gün ışığının azalmasıyla beyindeki biyolojik saat ve nörotransmitter sistemlerinde değişiklikler yaşandığını ifade eden Deniz, özellikle melatonin ve serotonin dengesindeki dalgalanmaların uyku, iştah, motivasyon ve enerji düzeylerini doğrudan etkilediğini söyledi.
"Bazı kişiler 'Sonbahar gelir gelmez içim kararıyor, ortada bir sebep yok ama kendiliğinden çöküyorum' diye tarif ediyor," diyen Deniz, bunun sadece moral bozukluğu değil, klasik depresyon belirtilerinin görüldüğü klinik bir tablo olduğunun altını çizdi.
18-30 YAŞ ARASI RİSK GRUBUNDA!
Mevsimsel depresyonun özellikle genç yetişkinlik döneminde daha sık görüldüğünü belirten Deniz, kadınlarda da daha yüksek oranlarda rastlandığını ifade etti. Çocukluk döneminde bile içe kapanma, huzursuzluk ve yorgunlukla kendini gösterebileceğine dikkat çekti.
Erkeklerde ise belirtilerin "iş stresi", "kışın normal enerji düşüklüğü" gibi gerekçelerle maskelenebildiğini söyledi.
"BEN ZATEN HER KIŞ BÖYLEYİM" DEMEK DOĞRU DEĞİL!
Bu durumun karakter özelliği gibi kabullenilmemesi gerektiğini vurgulayan Deniz, "Tedavi edilebilir bir tablonun yıllarca kendi haline bırakılmasına neden oluyor" diyerek uzman değerlendirmesinin önemini hatırlattı.
TEDAVİDE PSİKOTERAPİ GEREKİRSE İLAÇ VE YAŞAM DÜZENİ BİRLİKTE ÇALIŞIYOR"
Deniz, mevsimsel depresyon tedavisinin birkaç temel ayağı olduğunu belirtti:
"Bilişsel davranışçı terapi ile olumsuz mevsim düşünce kalıplarının ele alınması, psikiyatristin uygun gördüğü durumlarda antidepresan tedavi, gün ışığına düzenli çıkmak, sabah yürüyüşleri, haftanın çoğu günü hafif-orta şiddette egzersiz, düzenli uyku saatleri, ekran maruziyetini azaltmak, dengeli beslenme ve kan şekeri dengesinin korunması."
Günlük yaşam düzenlemelerinin önemine dikkat çeken Deniz, "Gündüz mümkün olduğunca doğal ışık, akşam saatlerinde ise daha loş ve sakin bir ortam; sosyal olarak yalnız kalmamak; düzenli hareket... Bunlar sihirli çözümler değil ama biyolojik saatinle iş birliği yapmanı sağlayan güçlü araçlar" dedi.
Mevsimsel depresyon yaşayan birçok kişinin kendini suçladığını, bunun ruh halini daha da kötüleştirdiğini ifade eden Deniz, kişinin durumu yönetebileceğini hissetmesinin tedavi sürecinde çok değerli olduğunu söyledi.
Son olarak, her yıl aynı dönemlerde tekrarlayan ruh hali düşüşlerinin ihmal edilmemesi gerektiğini belirten Klinik Psikolog Helin Ezgi Deniz, "Bu his, bir uzmana başvurmak için yeterli bir gerekçe" diyerek uyarıda bulundu.