Dronefobi: Ukrayna Savaşı'nın yarattığı travma

Ukrayna'nın başkenti Kiev'deki sıkışık bir dairede, cepheden yeni dönen 30 yaşındaki drone operatörü Pavlo, pizza kutusu büyüklüğünde siyah bir çantanın fermuarını açtı.

Çantanın içinde, odanın içinde uçurmayı planladığı dört rotorlu bir drone var.

Kontrol ünitesindeki düğmelere basıyor, anteni farklı konumlara itiyor ama bir hareket yok.

"Üzgünüm, bugün olmadı" diyor gülümseyerek. Ünite iyi görünüyordu ama bir şey bozulmuştu.

Yalnızca ön adının açıklanmasını isteyen Pavlo, cephede birincil kişi görüş açısı (FPV) olarak bilinen İHA pilotuydu.

Bu küçük ve çok yüksek manevra kabiliyetine sahip İHA'lar, görüş açısı dışında da uçurulmalarına imkan veren ön kameralara sahip.

Son bir yıldır, bomba yüklü FPV'ler Ukrayna'nın farklı cephelerinde yaygınlaştı ve işgalin ilk başlarında hakim olan ağır silah savaşının yerini aldı.

FPV'ler zırhlı araçların peşine düşüyor, piyade birliklerini ağaçlıkların arasında buluyor ve askerlerin hayatlarını sona erdiriyor.

Pavlo, "FPV'lerden saklanamazsınız ve kaçmak da işe yaramaz" diyor.

Mümkün olduğunca sakin olmaya çalıştıklarını ve dua ettiklerini söylüyor.

Net bir şekilde görülemeyecek kadar yüksekte de olsa ya da bitki örtüsünün arkasında görünmez olsa da askerler onun kendine özgü, tiz vızıltısını duyabiliyor.

"Vıııııııııııııııı" sesini taklit ediyor Pavlo ve devam ediyor: "Avlanıyorsunuz"

Cephede bir yıldan fazla zaman geçirdikten sonra Pavlo, eşiyle yaşadığı Kiev'deki dairesine geri döndü.

Ancak droneların sesi onu takip etti. Çim biçme makineleri, motosikletler ve klimalar gibi günlük mekanik aletler, ona FPV'leri hatırlatıyor.

Doğaya gitmek de bir kaçış değil.

Ukrayna askerleri öldürdükleri Ruslar için ödül-puan kazanıyor

Pavlo artık yakınında vızıldayan arı ve sinek seslerini duyunca da panikliyor.

"Artık doğaya çıkıp bu sesi duymak istemiyorum çünkü bana droneları hatırlatıyor" diyor.

Sesle ilişkili travma yeni bir şey değil; nesiller boyu askerler sivil hayata döndükten sonra ani seslerden etkilendi.

Ancak Ukrayna'daki savaş, drone teknolojisiyle şekillenen mücadeleye dönüştükçe, savaş travması da bu şekilde gelişti.