Emeklilik için kritik detay!

Dünya gazetesi'nin haberine göre, Türkiye'de milyonlarca çalışan, farklı meslek gruplarında sosyal güvenlik sistemine prim ödeyerek emekliliğe hazırlanıyor. Bu primler sadece bireylerin değil, aynı zamanda aile bireylerinin sağlık ve emeklilik haklarını da güvence altına alıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik sürecinde sıkça sorulan "Ne zaman emekli olurum?" ve "Eksik prim günlerimi nasıl tamamlarım?" gibi sorulara cevap vererek önemli püf noktalarını yazdı.

FARKLI STATÜLER, TEK ÇATI

2006 yılında SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı tek çatı altında toplanarak SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) haline getirildi. Bu birleşmeyle birlikte; SSK 4/A, BAĞ-KUR 4/B, Emekli Sandığı ise 4/C olarak sınıflandırıldı. Ancak bu birleşmeye rağmen 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanların hangi statüden emekli olacağı, son 2520 gün içinde en fazla hangi sigorta koluna prim ödendiğine göre belirleniyor.

Örneğin; özel banka veya borsa sandığına prim ödeyenler de son 2520 günün dağılımına göre emeklilik statülerini belirlemiş oluyor.

İLK SİGORTA GİRİŞİ KRİTİK ÖNEME SAHİP

Emeklilik için en önemli kriterlerden biri, sigortalılığın başladığı tarih. 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında olup yaş şartı aranmadan emekli olabiliyor. Ancak bu tarihten sonra sigortalı olanlar veya borçlanma yoluyla bu tarihten önceki dönemlere sigorta başlangıcını çekenler farklı yaş ve prim şartlarına tabi tutuluyor.

EMEKLİLİK PLANLAMASI YAPARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

1. İlk sigortalılık tarihi: Emeklilik yaşı ve prim günü bu tarihe göre hesaplanır.
2. Son ödenen primin statüsü: Son 2520 gün içinde hangi statüden daha fazla prim ödendiği emeklilik türünü belirler.
3. Prim gün sayısı ve eksiklikleri: Eksik prim günleri varsa SGK'ya borçlanma ya da isteğe bağlı sigorta seçenekleri değerlendirilmeli.
4. İsteğe bağlı sigorta: Bu sigorta Bağ-Kur kapsamında değerlendirildiğinden, son 2520 günde dengenin SSK lehine olması gerekiyorsa dikkatli olunmalı.
5. İşyeri sahipliği ve geçmiş vergi kayıtları: Şirket ortakları veya vergi mükellefleri geçmişe dönük primlerini ihya ederek ödeyebilir.
6. Yurtdışı borçlanması: SGK ile anlaşmalı ülkelerde çalışmış olanlar, bu süreleri Türkiye'de sigorta başlangıcı saydırabilir ve prim günlerini borçlanabilir. Yurtdışı borçlanması Bağ-Kur 4/B statün­de kabul edilir. Günlük borçlanması en az 390,08 TL'dir.

12-08/09/1999 tarihine kadar sigortalı olan­larda yaş şartı olamadan emekli olma hakkı var ancak kadınlar ve erkekler SSK'da ilk işe başlama tarihlerine göre 5000-5975 günü tamamlamak zorundadırlar. Bağ-Kur ve Emekli Sandığında ise kadınlar 7200 gün erkekler 9000 günü tamamlamak zorundadırlar.

SAHTE SİGORTALILIĞA DİKKAT

Bazı kişiler, emeklilikte SSK'nın sağladığı avantajlardan yararlanmak için fiilen çalışmadıkları halde bir iş yerinde çalışıyormuş gibi sigortalı gösteriliyor. Ancak SGK bu durumu tespit ederse, bağlanan emekli maaşını faiziyle geri alabiliyor ve alınan sağlık hizmetlerinin bedelini de kişiden tahsil ediyor.

DOĞRU PLANLAMA, DOĞRU EMEKLİLİK

Emeklilik süreci kişiye özeldir. Doğru ve zamanında planlama yaparak; son 2520 gün içindeki primlerin statüsüne dikkat ederek ve eksik günleri tamamlayarak, siz de emeklilik sürecinizi güvenli bir şekilde yönetebilirsiniz. e-Devlet sistemi üzerinden hizmet dökümünüzü alarak, kendi durumunuzu detaylı şekilde incelemekte fayda var.