Sadi Özdemir: Merkez Bankası'nın faiz kararı daha az tüketime teşvik ediyor

2023 Eylül ayı için Merkez Bankası faiz kararı açıklandı. Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 25'ten yüzde 30 düzeyine yükseltilmesine karar verdi.

Piyasa beklentilerinin üzerinde artış oldu

Bu karar, piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Ekonomistlerin beklentileri, faizin 250 ila 600 baz puan artırılacağı yönündeydi.

Kararda, enflasyonda görülen yükselişin, küresel emtia fiyatlarındaki artış, tedarik zinciri sorunları ve yurt içi talepteki toparlanma gibi arz yönlü ve talep yönlü olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklandığına işaret edildi.

"Enflasyon kalıcı olarak düşüşe geçecek"

PPK, enflasyonun kısa vadede yüksek seyredeceğini, ancak alınan sıkı para politikası adımları ve olumlu dış gelişmelerle enflasyonun kalıcı olarak düşüşe geçeceğini öngördü.

Konuyla ilgili Ensonhaber Gündem Özel YouTube yayınında İlker Koç'un sorularını yanıtlayan ekonomist gazeteci Sadi Özdemir, şunları söyledi:

Politika faizi ile piyasa faizi arasındaki fark kapatılmak isteniyor

Merkez Bankası Politika faizi, bankalarla arasındaki faiz oranıdır. Vatandaşın bankalardan aldığı faiz değildir. Bu, sistemin çalışmasının kullanılan faizdir. Bu faiz, piyasa faizine yakın olur. Ama son dönemde bu fark açıldı.

Vatandaşa etkisine ne olur? Piyasada bankaların uyguladığı faiz, enflasyona mümkün olduğunca yakın bir faizdir. Kredi kartı ve tüketici kredisi kullanan vatandaşın kullandığı faizi de kapsıyor. Bu iyi bir şey değil, çünkü bu faizin artması, vatandaşın da tüketimde kulanacağı kredi faizinin de artması demek.

Vatandaş daha az tüketmeye teşvik ediliyor

Bu neden yapılıyor? Yüksek enflasyonla mücadele ediyoruz. Bir maliyetle bir de taleple oluşan enflasyon var. Bu dönemde vatandaş sıkıntıya girdi ama hala tüketim talebi yüksek. Ekonomi yönetimi, bu tüketim talebini de kısmak istiyor ki enflasyon frenlensin ve eski haline dönsün. O yüzden faizler bir enstruman gibi kullanılıyor, bu devam edecek.

Bir bakıma vatandaşımız daha az tüketmek için teşvik ediliyor ya da baskılanıyor. Vatandaşı ilgilendiren pozitif tarafı, belli ürünlerde talep düşünce ihtiyacı olan ürünleri daha uygun fiyata alabilecek.