Yabancıya satışta sert fren!

Yabancıya konut satışında büyük düşüş gözleniyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Yabancı İşler Daire Başkanlığı verilerine göre 2023 yılı ilk 3 aylık dönem sonunda 1 milyon 628 bin 744 metrekare olan yabancıların gayrimenkul edinimleri, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 71 azalarak 471 bin 116 metrekare oldu. Yine 2023 yılı ilk çeyrekte 12 bin 756 adet olan alım sayısı, bu yıl ilk çeyrekte yüzde 45 azalarak 7 bin 37'ye geriledi.

KONUT SATIŞINDA YÜZDE 48'LİK DÜŞÜŞ

Konut satışlarına bakılığında TÜİK tarafından açıklanan veriye göre 2024 ilk 3 ayı itibarıyla Türkiye genelinde yabancıya toplam 5 bin 685 adet konut satıldı. 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 48 düşüş görüldü.

ALIMLAR NEDEN DURDU?

Peki yabancıların konut alımı neden durdu? En çok hangi ülkelerden gayrimenkul yatırımı yapılıyor? Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr'ye açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı İstanbul'un iki ilçesine dikkat çekti. İşte detaylar...

"Yabancılara konut satışında önemli bir düşüş görüyoruz. Özellikle TÜİK istatistiklerinde ilk çeyrek rakamlarına baktığımızda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 azalmış durumda. Genel olarak tüm konut satışlarında ise yabancılara satışın payı uluslararası istatistiklere göre oldukça da düşük seviyede.

'SATIŞLARDA YABANCI PAYI YÜZDE 2'

Bu yılın ilk çeyreğinde toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan satışların payı sadece yüzde 2 seviyesinde. Bu satışlardan ise vatandaşlığa konu olanların payı ise yüzde 20 seviyesinin de altında.

'ÜLKEMİZE GELEN YATIRIMIN YARISI GAYRİMENKULDEN GELİYOR'

Aslında ülkemize gelen döviz yatırımlarının neredeyse yarısı gayrimenkul sektöründen geliyor. Ülkemizin döviz ihtiyacı nedeniyle de yabancılara gayrimenkul satışına çok ihtiyacımız var. Bu durum aynı zamanda sat-yap döneminde olan müteahhitlerimiz açısından da çok önemli bir can suyu.

YABANCIYA SATIŞTAKİ AZALMANIN NEDENİ NE?

Lakin gerek deprem gibi durumlar gerekse de toplumumuzda uluslararası yatırımcı ile göçmenlerin karıştırılarak bunların siyasi gündemde yer alması bu konuda biz pazarlama firmalarının işini önemli derecede zorlaştırıyor.

Uluslararası gayrimenkul yatırımcıları aslında göçmen değiller. Hatta bunların birçoğu da vatandaşlık gibi beklentiler ile Türkiye'ye yatırım yapmıyorlar.

Örneğin yabancı gayrimenkul yatırımcılarını göçmenler ile aynı sırada ikamet için bekletmek, hatta abonelikler için ikamet vb. şartlar istemek gibi hala geriden gelen çok sayıda uygulamamız var. Bu konularda yaşanan aksaklıkları ivedilikle düzeltmemiz gerekiyor.

'RAKİP ÜLKELER YATIRIM KOLAYLIKLARI İLE ÖNE ÇIKIYOR'

Ülkemizin yabancı yatırımcıya özellikle bu dönemde çok ihtiyacı var. Bu konuyu bir milli politika olarak görmeliyiz. Gün geçtikçe rakip ülkeler yatırım kolaylıkları ile öne çıkmaya devam ediyor. Mortgage sistemlerine dahil edilmesi, ödeme kolaylıkları, şeffaflık gibi birçok koruyucu düzenleme var. Bu hususta belirsizliklerden de sektörü kurtarmamız gerekiyor.

İLK SIRADA RUSYA VAR

2024 yılı ilk çeyreğinde yabancıya konut satışlarına baktığımızda toplam satışların 5 bin 729 olduğunu görüyoruz. Bu satışlardan bin 361 ile Rusya Federasyonu ilk sırada yer aldı. Onu da konutta 590 satış ile İran, 361 satış ile de Ukrayna izledi.

Tüm gayrimenkul satışlarına baktığımızda da ülke uyruklarına göre en çok satış Rusya Federasyonu vatandaşlarına yapıldı. Bu sayının toplamda 44 bin 28'e ulaştığını görüyoruz. Bu ülkeyi 32 bin 658 ile İran, 28 bin 712 ile de Irak takip ediyor.

ZİRVEDE İSTANBUL VAR

İllere göre yabancılara yapılan konut satış sayılarında ise İstanbul 2024 yılında ilk sırada yer aldı. 2024 yılı ilk çeyreğinde İstanbul'da 2053 satış yapılırken, Antalya'da da 2024 satış gerçekleşti. İstanbul ve Antalya'yı açık ara en yoğun illerimiz olarak gösterebiliriz.

Tüm gayrimenkul türlerinde ise sıralama aynı. İlk sırada 120 bin 459 bağımsız bölüm satışı ile İstanbul yer alıyor. 2. sırada 79 bin 684 satışla Antalya bulunuyor.

İSTANBUL'DA İKİ İLÇEYE DİKKAT ÇEKİLDİ

İstanbul'daki ilçelere baktığımızda da sıralamada Esenyurt ilk sırada yer alıyor. 2024 yılı ilk çeyrekteki konut satışlarına baktığımızda Esenyurt'ta 536 satış gerçekleşti. Esenyurt'u aynı dönemde 250 satış ile Beylikdüzü takip etti.

Beylikdüzü ve Esenyurt'un özellikle yeni yapı stoku açısından İstanbul'un öne çıkan ilçeleri olması nedeniyle bu sıralamada üst sırada yer aldığını değerlendiriyoruz.

3. sırada yer alan Başakşehir'deki satış adeti ise 141 oldu. 4. sırada da Büyükçekmece yer aldı ve orada da aynı dönemde 105 konut satışı gerçekleşti."