Astım nedir? Belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir?

SEMA ÜSTÜNTAŞ / BURSADA BUGÜN

Her yıl milyonlarca insanı etkileyen ve yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşüren astım hastalığı, özellikle büyük şehirlerde yaşayan bireylerde daha sık görülüyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünya genelinde 300 milyondan fazla kişi astım hastası. Türkiye'de ise yaklaşık 4 milyon kişide astım olduğu tahmin ediliyor. Uzmanlara göre hastalığın artışındaki en büyük etkenler arasında hava kirliliği, sigara dumanı, ev tozu akarları, polenler ve stres yer alıyor. Peki Astım nedir? Belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir?

ASTIM NEDİR?

Astım, akciğerlerdeki hava yollarının iltihaplanması ve daralması sonucu oluşan, kronik ve tekrarlayıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Astım hastalarının hava yolları, normal bireylere göre daha hassas ve reaktif hale gelir. Bu durum, nefes almayı zorlaştıran ataklara neden olur. Her yaştan bireyde görülebilse de çocukluk çağında başlayan astım, yaşam boyu sürebilir.

BELİRTİLERİ GÖRMEZDEN GELMEYİN!

Astımın belirtileri her zaman kendini açıkça göstermeyebilir. Ancak bazı semptomlar tekrarlıyorsa dikkatli olunması gerekiyor. Bunlar; Nefes alıp verirken hırıltı veya ıslık sesi, göğüste sıkışma veya baskı hissi, gece veya sabah erken saatlerde artan kuru öksürük, egzersiz sırasında veya sonrasında nefes darlığı, soğuk hava, toz, duman veya parfüm gibi kokularla rahatsızlık hissi. Hastalığın belirtileri özellikle geceleri ve sabaha karşı belirginleşebilir, bu durum kişinin uyku kalitesini de olumsuz etkiler.

ASTIM NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Astım tanısı, hastanın şikayetleri, fiziki muayene ve bazı solunum testleri ile konur.

En yaygın kullanılan testler ise şu şekildedir:

* Solunum fonksiyon testleri (spirometri): Akciğer kapasitesi ve nefes alma gücü ölçülür.
* Peak flow ölçümü: Evde düzenli olarak solunum gücünü takip etmeye yarar.
* Alerji testleri: Astımın alerjik olup olmadığı anlaşılır.

TEDAVİSİ VAR MI?

Astımın kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte, uygun ilaç kullanımı ve yaşam tarzı değişiklikleriyle hastalık kontrol altına alınabiliyor.

Astımın tedavisi genellikle iki gruba ayrılıyor:

1. Kontrol edici ilaçlar: Uzun süreli kullanılan bu ilaçlar hava yollarındaki iltihabı azaltır.
2. Rahatlatıcı ilaçlar: Astım atağı sırasında kullanılan, kısa sürede etki eden bronş genişleticilerdir.

Ayrıca hastalara sigaradan uzak durmaları, alerjenleri tanımaları, düzenli egzersiz yapmaları ve doktor kontrolünde ilaç kullanmaları öneriliyor.

YAŞAM TARZI ÖNERİLERİ:

* Sigara kullanımını kesinlikle bırakın.
* Alerjenleri tanıyın ve uzak durun.
* Polen dönemlerinde maske takın ve pencereleri kapalı tutun.
* Evinizi sık sık havalandırın, tozlardan arındırın.
* Egzersiz öncesi doktor önerisiyle önleyici ilaç kullanın.
* Stresten uzak durmaya çalışın.
* Düzenli doktor kontrollerini ihmal etmeyin.