Anadolu’nun Ulu Camileri

Ulu camiler “güç göstergesi ve bağımsızlık’’ sembolüdür. Anadolu'nun fethiyle birlikte yapılmaya başlayan "Camii kebirler" o şehre vurulmuş  Türk - İslam mührü olarak kabul edilmiştir. Sultanlar saraylarından daha haşmetli ve sağlam bir şekilde ulu camiler inşa ettirmişlerdir.

Anadolu’nun Ulu Camileri

Anadolu'da Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı asırlarında  özellikle cuma ve bayram namazları için yapılan tarihi camiiler "Ulu camii" olarak anılırlar. Ulu camiler genellikle kent meydanlarında ve ulaşımı oldukça kolay denilebilecek yerlere inşaa edilmişlerdir. Türkiye'de 118  camii bu isimle bilinmektedir. İşte Anadolu’da önemli bazı Ulu camiler...

Bursa Ulu Cami

1_Yıldırım Bayezid tarafından Bursa'da 1396-1399 yılları arasında yaptırıldı. Bursa Ulu Camii, çok ayaklı camilerin en klasik ve anıtsal örneklerinin başında gelir. 2 minaresi ve 20 kubbesi olan caminin ortasında büyük bir şadırvan bulunur. Minberi ceviz ağacından oyma ve geçmeli şaheser bir yapıdır. Bursa'nın en önemli sembol eserlerinden birisi olan caminin minberi 620 yıllıktır ve üzerinde galaksi ve güneş sistemlerinin simgeleri görülmektedir.  İçerisine girdiğinizde farklı duygular yaşayacağınız muhakkak.

Erzurum Ulu Cami

2_Erzurum Ulu Camii, şehrin en büyük ibadet mekanı özelliğini taşır ve "Atabey  Camii"  olarak da biliniyor. Camii, 1179 yılında Saltuklu Melik Nasirüddün Muhammed Bey tarafından  inşa edilmiştir. Beylikler dönemi mimarisinin en güzel örneklerinden biridir ve 6000 kişilik bir cemaat kapasitesine sahiptir. Caminin ikisi doğuda, üçü kuzeyde olmak üzere beş kapısı bulunmakta. Hiçbir kapı mimari açıdan birbirine benzememekte… Kitabelerinin her biri incelendiğinde günümüze kadar beş kez onarım geçirdiği görülüyor.

Divrği Ulu Cami

3_Görenleri kendisine hayran bırakan bu muhteşem abide eser, "Divriği mucizesi", "Anadolu'nun Elhamrası" gibi ifadelerle tanımlanmıştır. Sivas’ın Divriği ilçesinde bulunan eşi benzeri bulunmaz taş oyma işlemeleriyle dikkat çeken yapı; cami, darüşşifa ve türbeden oluşmaktadır. Camii, Süleyman Şah’ın oğlu Ahmet Şah tarafından; Darüşşifa ise eşi Melike Turan Melek tarafından yaptırılmıştır. 1228 yılında başlanıp 1243 tarihinde tamamlanan yapı kompleksinin mimarı Ahlatlı Hürrem Şah'tır. Başta kapılar ve sütunlar olmak üzere, külliyenin birçok yerinde bulunan, taş işçiliğinin en nadide ve en ince örneklerini yansıtan motifler ziyaretçilerin dikkatini çekmektedir. Sivas'ın Divriği ilçesinde bulunan  muhteşem yapıt, 1985 yılında UNESCO tarafından "Dünya Kültür Mirası" listesine alınmıştır.  Evliya Çelebi Ulu Camii bahsederken,  şu ifadeleri kullanmıştır: "Methinde diller kısır, kalem kırıktır".

Kütahya Ulu Cami

4_Yıldırım Bayezid tarafından 1385 yılında yaptırılmaya başlanmış. Ankara savaşından sonra oğlu Musa Çelebi 1410'da tamamlanarak hizmete açılmıştır. Evliya Çelebi'nin verdiği bilgiye göre Kanunî Sultan Süleyman döneminde, tüm zamanların en büyük mimarı Koca Sinan tarafından tamir edilmiş. Bundan sonra da bazı onarımlar geçiren cami,  son şeklini 1893'te, Sultan 2. Abdülhamid zamanında almış. Kütahya gezi rehberine buradan ulaşabilirsiniz. Kapılardan girildiğinde iç mekan geniş, caminin orta yerinde bir şadırvan var aydınlık ve ferah bir etkiye sahip. Cami içinde hat levhaları ve kalem işleri yoğun bir şekilde kullanılmış olmasına rağmen, dağılışları göze batmayacak şekilde, dengeli bir süsleme oluşturulmuş.

Diyarbakır Ulu Cami

5_Anadolu'nun en eski camisidir. Hz. Ömer zamanında  639 tarihinde Diyarbakır’ın fethinden sonra yapılmıştır. Kitabeleriyle de büyük önem taşımaktadır. 1091 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah tarafından tamir ettirilmiştir.1115 te meydana gelen deprem ve yangında büyük zarar gören cami, halkın yardımıyla 1240 yılında onarılmıştır. Sadece Diyarbakır’ın değil Anadolu’nun en kadim camisidir.

Kahramanmaraş Ulu Cami

6_Kahramanmaraş Ulu Cami, Dulkadiroğulları Beyliği'nden Alaüddevle Bey tarafından 1496 yılında inşa edilmiştir. Büyük oranda Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşıyor. Mihrabı üçgen şeklinde olan ve minaresinin camiden bağımsız olduğu Kahramanmaraş Ulu Cami, ahşap çatılı olarak inşa edilmiştir. Caminin köşe mihrabında ise Osmanlı cami mimarisinden esinlenilmiştir.

Mardin Ulu Cami

7_Artuklu hükümdarı tarafından 1190 yılında yaptırılmıştır. Artuklu'ların Mardin’e bıraktığı en değerli eserlerdendir. Şuan tek minaresi kalan caminin yapıldığı dönemde çift minareli olduğu biliniyor. Neden ve nasıl yıkıldığı konusunda birçok söylenti bulunuyor.

Adana Ulu Cami

8_Adana merkez Seyhan'da bulunan Ulu Cami, 16. yüzyılda Ramazanoğlu Beyliği döneminde yapılmıştır. Camide kullanılan çiniler 16.yüzyıldan kalmadır ve dikkat çekicidir.

Aksaray Ulu Cami

9_Aksaray şehir merkezinde bulunan cami, Kılıçarslan'ın oğlu Rükneddin Mesut tarafından yaptırılmıştır. Cami, Karamanoğulları zamanında genişletilmiştir. Anadolu Selçuklu Beylikleri'nin tipik süslemeleri ile bezenmiş taç kapısıyla iç mekâna girilir. Payandalarla desteklenen cami, yatık dikdörtgen bir plana sahiptir ve bugünkü minaresi 1925'te yapılmıştır.

Sivrihisar Ulu Cami

10_Eskişehir’in Sivrihisar ilçesindeki cami, 1274 yılında, Mevlana Celaleddin Rumi'nin yakın arkadaşı olan Eminiddin Mikail tarafından yaptırılmıştır. Camii, tarihi değerinin yanı sıra içindeki dekorasyonuyla da göz doldurmaktadır. Çatısını taşıyan 67 ahşap direğin altısı motiflerle bezenmiştir. Caminin minberi göz alıcı sanat eserlerindendir.

Bayburt Ulu Cami

11_Bayburt şehir merkezinde bulunan vakıf eser; Anadolu Selçuklu sultanlarından 2. Gıyaseddin Mesut tarafından 13.yüzyılın sonlarında yaptırılmıştır. Selçuklu sanatını yansıtan bir yapıttır.

Alâeddin Ulu Cami

12_Konya'da Alâeddin Tepesi adlı höyüğün üstünde Anadolu Selçuklu Devleti devrinde inşa ettirilmiştir. Konya’nın en büyük ve en eski camisidir. Yapımı iki aşamada gerçekleşmiştir: ilk aşama I. Mesud döneminde başlayıp onun ölümünden sonra yerine geçen II. Kılıçarslan’ın caminin avlusuna bir kümbet inşa etmesi ile son bulmuştu. Yaklaşık 26 yıl sonra I. İzzeddin Keykavus yapıyı genişletmeye başlamış; ölümü üzerine yarım kalan inşaat I. Alaeddin Keykubad’ın saltanatının ilk yıllarında tamamlanmıştır. II. Kılıçarslan’ın caminin avlusunda inşa ettirdiği kümbet Selçuklu hanedanının büyük kısmının mezarı olmuştur. I. İzzeddin Keykavus’un yapımını başlattığı ikinci kümbet ise tamamlanamadan kalmıştır.